Yabancıların Çalışma İzni Nedir?

Yabancıların çalışma izni, Türkiye sınırları içinde çalışan veya serbest meslek icra eden yabancıların almak zorunda olduğu bir belgedir. 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu kapsamında düzenlenen bu izin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından verilir. Bazı meslekler yalnızca Türk vatandaşlarına özgüdür ve yabancılar bu alanlarda çalışamaz. Ancak, bazı uluslararası anlaşmalar, genel düzenlemeleri geçersiz kılabilecek farklı hükümler içerebilir.

Çalışma izni; süreli, süresiz, bağımlı veya bağımsız olarak sınıflandırılır ve her bir izin türü için farklı belgeler istenir. İzinsiz çalışan yabancılara idari para cezası uygulanır. Çalışma izni başvurusu, bir işverenle koordineli olarak yapılmalıdır ve işverenin başvuruyu başlatması ve tamamlaması gerekir.

6735 Sayılı Kanun uyarınca, ÇSGB çalışma izni başvurularını ikiye ayırır: yurtiçi başvurular ve yurtdışı başvurular.

Yurtiçi başvurular, Türkiye’de en az 6 ay geçerli oturma izni olan yabancılar tarafından yapılır. Ancak, eğitim amacıyla alınan oturma izinleri geçerli değildir. Başvurular ÇSGB’nin online sistemi üzerinden gerçekleştirilir. Yabancı ve işveren tarafından imzalanması gereken barkodlu başvuru formu ile diğer belgeler sisteme yüklenir.

Yurtdışı başvuruları, yabancının vatandaşı olduğu veya sürekli ikamet ettiği ülkedeki Türk elçilikleri veya konsoloslukları aracılığıyla yapılır. Başvuru sırasında gereken belgeler şunlardır:

• Pasaport fotokopisi,
• Oturma izni fotokopisi,
• İş sözleşmesi,
• İşveren belgeleri (ticaret sicil gazetesi, vergi belgesi vb.).

Başvurunun ardından, belgeler ÇSGB’ye iletilir ve değerlendirme yapılır. Başvuru onaylandığında, yabancının 90 gün içinde vize, ardından 30 gün içinde oturma izni başvurusunda bulunması gerekir.

Çalışma izni başvurusunda etkili olan bazı faktörler:

• Sektörel ve ekonomik koşullar: İlgili sektördeki iş gücü ihtiyacı.
• Türk vatandaşlarının istihdamı: Yabancı çalıştıracak iş yerinde her bir yabancı için en az 5 Türk vatandaşı istihdam edilmelidir.
• Oturma izni süresi: Yabancının oturma izni süresinin dolmamış olması gerekmektedir.
• Başvurulan işin nitelikleri: Başvurulan pozisyonun nitelikleri, çalışma izninin verilmesinde belirleyici bir faktördür.

Yabancının çalışma izni olmadan çalışması halinde:

• Yabancıya ve işverene idari para cezası uygulanır.
• İşverenin başvurusu reddedilir ve yabancının Türkiye'den sınır dışı edilmesi gündeme gelebilir.

• Profesyonel Destek Alın: Çalışma izni başvurusunda, bir avukattan veya profesyonel danışmandan destek almak sürecin daha hızlı ve eksiksiz tamamlanmasını sağlar.
• Belge Takibi Yapın: Belgelerin eksiksiz olması ve güncel olması başvurunun onaylanma ihtimalini artırır.
• Online Sistemi Kullanın: Tüm başvurular ÇSGB’nin online sistemi üzerinden yapılmalıdır.