Yabancı Mühendis ve Mimar Çalışma İzni Nedir?

6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu, yabancı mühendis ve mimarların Türkiye'de çalışma izni almasını düzenler. 1 Ekim 2024 itibarıyla, kanun ve uygulama yönetmeliğinde önemli değişiklikler yapılmış ve başvuru süreçleri güncellenmiştir.

Kanunun 20. maddesi gereğince, yabancı mühendis ve mimarların Türkiye'de çalışma izni alabilmeleri için aşağıdaki şartları taşımaları gerekmektedir:

• Türkiye’de mühendislik veya mimarlık eğitimi veren bir üniversiteden mezun olmak,
• Yurt dışından alınan diplomalara Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından denklik belgesi almak,
• Proje bazlı ve geçici süreyle çalışacak olmak.

Ayrıca, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yönetmeliği gereğince yabancı mühendis ve mimarların Türkiye’de ilgili meslek odalarına üye olmaları zorunludur.

Yabancı mühendis ve mimarların çalışma izni alabilmesi için izlenecek süreç şu şekildedir:

Çalışma izin başvuruları, yurtiçinden veya yurtdışından yapılabilir:

• Yurtiçinden başvuru: Yabancı mühendis ve mimarın en az 6 ay süreli geçerli bir ikamet iznine sahip olması gereklidir. Başvurular, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın e-İzin sistemi üzerinden yapılır.
• Yurtdışından başvuru: Yabancı mühendis ve mimarın, vatandaşı olduğu veya daimî ikamet ettiği ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti Dış Temsilciliği’ne başvurması gerekir. Temsilcilikten alınan 16 haneli referans numarası, işveren tarafından e-İzin sistemine girilir.

Başvuru için gerekli kriterler ve belgeler:

• İstihdam Kriteri: İşyerinde her bir yabancı mühendis veya mimar için en az 5 Türk vatandaşı çalıştırılmalıdır.

  • Ancak, son yıl net satış tutarı 50 milyon TL veya daha fazla olan işyerlerinde, beş yabancıya kadar olan başvurularda istihdam kriteri uygulanmaz.

• Mali Yeterlilik Kriteri:

  • Bilanço esasına tabi işyerlerinde, ödenmiş sermaye en az 500.000 TL olmalıdır.
  • Brüt satış tutarı en az 8 milyon TL olmalıdır.
  • Yeni kurulan işyerlerinde yalnızca ödenmiş sermaye kriteri aranır.
• Ücret Kriteri: Yabancı mühendis ve mimarlara ödenecek maaş, asgari ücretin en az 4 katı olmalıdır.

• Çalışma izni kabul edilen yabancı mühendis ve mimarların, en geç 30 gün içinde SGK sigortalı girişlerinin yapılması gerekmektedir.
• Sigorta girişleri, iş sözleşmesinde belirtilen asgari ücretin en az 4 katı üzerinden yapılmalıdır. Sigortalı girişi 30 gün içinde yapılmayan yabancıların çalışma izinleri iptal edilir.

• Meslek Odası Üyeliği: Yabancı mühendis ve mimarların, çalışacakları projeye özel olarak geçici üyelik için Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne başvurmaları zorunludur.
• Denklik Belgesi: YÖK tarafından verilen denklik belgesi, başvuru sırasında sunulmalıdır.

30 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Harçlar Kanunu Genel Tebliği’ne göre, çalışma izni ve muafiyeti belgeleri için ödenecek harç ve değerli kâğıt bedelleri belirlenmiştir. 2024 yılına ait harç tutarları ve diğer masraflar için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın resmi web sitesi (csgb.gov.tr) ziyaret edilmelidir.

Bayar Hukuk Bürosu Kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, yabancı mühendis ve mimarların Türkiye’de çalışma izni alma süreçleri ve başvuru kriterleri hakkında güncel bilgiler sunmaktadır. İlgili yönetmelik ve kriterlere uygun olarak başvuruların yapılması, izinlerin sorunsuz bir şekilde alınabilmesi için önemlidir.