Türkiye’de, mirasçılara intikal eden mal varlıkları ve ivazsız (karşılıksız) intikaller için ödenmesi gereken bir vergi olan Veraset ve İntikal Vergisi, 2024 yılı için güncellenmiş oranlar ve istisna tutarları ile uygulanmaktadır. Bu makalede, vergi oranlarının nasıl belirlendiğini, hangi varlıkların nasıl vergilendirildiğini ve muafiyet sınırlarını inceleyeceksiniz.

Veraset ve İntikal Vergisi, bir kişinin ölümünden sonra mirasçılara intikal eden mal varlıkları ile bağış veya ivazsız intikal eden mallar için alınan bir vergidir. Bu vergi, mirasçının aldığı payın büyüklüğüne ve mirasçı ile miras bırakan arasındaki akrabalık derecesine göre değişir.

Türkiye’de 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’na göre, vergi oranları her yıl Vergi Usul Kanunu uyarınca yeniden belirlenir ve her yıl için yeniden değerleme oranına göre güncellenir​.

2024 yılı için geçerli olan vergi tarifesi, intikal eden mal varlığının değerine ve intikalin veraset yoluyla mı yoksa ivazsız (bağış, hediye) şekilde mi gerçekleştiğine göre farklılık gösterir. Vergi oranları şu şekildedir:

Veraset Yoluyla İntikallerde:

• İlk 1.102.000 TL için: Binde 10 (%1)
• Sonraki 2.580.000 TL için: Binde 30 (%3)
• Sonraki 5.165.000 TL için: Binde 50 (%5)
• Sonraki 10.330.000 TL için: Binde 70 (%7)
• 10.330.000 TL'yi aşan kısım için: Binde 100 (%10)

İvazsız (Bağış) İntikallerde:

• İlk 1.102.000 TL için: Binde 100 (%10)
• Sonraki 2.580.000 TL için: Binde 150 (%15)
• Sonraki 5.165.000 TL için: Binde 200 (%20)
• Sonraki 10.330.000 TL için: Binde 250 (%25)
• 10.330.000 TL'yi aşan kısım için: Binde 300 (%30)

Veraset ve İntikal Vergisi, belirli istisna ve muafiyetler içerir. 2024 yılı itibarıyla muafiyet tutarları şu şekildedir:

• Eş ve çocuklar için: 1.609.552 TL'ye kadar olan miras payları vergiye tabi değildir.
• Sadece eşin mirasçı olduğu durumlarda: 3.221.082 TL'ye kadar olan miras payı vergiden muaftır.
• İvazsız intikallerde: 37.059 TL’ye kadar olan bağışlar vergiden muaftır

Mirasçıya intikal eden varlıklar, türlerine göre farklı şekillerde vergilendirilir. Örneğin:

• Gayrimenkuller: Emlak beyan değerine göre vergiye tabi tutulur.
• Menkul varlıklar (taşınabilir mallar): Taşınır mallar piyasa değerine göre değerlendirilir.
• Nakit para ve altın: Nominal değer ya da piyasa değeri esas alınır.
• Kıymetli evrak (hisse senetleri, tahviller): Borsada işlem gören varlıklar, intikal tarihinde geçerli olan borsa fiyatına göre vergilendirilir.

Mirasçılar, mirasın intikal ettiği tarihten itibaren 3 ay içinde vergi dairesine veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermelidir. Beyanname verilmeyen durumlarda cezai yaptırımlar söz konusu olabilir. Vergi ödemesi ise 3 yıl içinde yılda iki taksit halinde yapılır.

2024 yılı için veraset ve intikal vergisi, belirli oranlarla ve muafiyetlerle düzenlenmiştir. Mirasçılar, intikal eden mal varlıklarının değerine ve akrabalık derecelerine göre vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi beyannamesinin zamanında verilmesi, yasal zorunluluktur ve cezai yaptırımlardan kaçınmak için dikkat edilmelidir.