Güncellenme Tarihi: 25 Ekim 2024
Vatansız Kişiler: Türkiye’de İkamet ve Haklar
Vatansızlık Nedir?
Vatansızlık, hiçbir devletin vatandaşlığını taşımayan bireylerin statüsü olarak tanımlanır. Vatansız kişi, bir devletin yasaları çerçevesinde vatandaş olarak kabul edilmeyen kişidir.
Türkiye’de doğan ve yabancı anne-babasından dolayı herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşı kabul edilir. Aynı şekilde, bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ve reşit olmayan kişi, milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir durum olmadığı sürece Türk vatandaşlığını kazanabilir.
Vatansız Kişi Kimlik Belgesi
Vatansız olduğunu iddia eden kişiler, bu statüyü ispatlayacak temel belgeleri sunmakla yükümlüdür. Başka bir ülkenin vatansızlık belgesine veya pasaportuna sahip olanların vatansız kişi kimlik belgesi talepleri işleme alınmaz.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, vatansızlık statüsünü doğrulayan kişilere Türkiye'de yasal olarak ikamet etmelerini sağlayan ve ikamet izni yerine geçen "vatansız kişi kimlik belgesi" verir. Bu belge, en fazla ikişer yıllık sürelerle ve vatansızlık durumu devam ettiği sürece yenilenir. Vatansız kimlik belgesi için herhangi bir harç veya ücret alınmaz.
Vatansız Kişilerin Hakları ve Kolaylıklar
- Düzenli Göçmen Statüsü: Vatansız kişiler, Türkiye’de "düzenli göçmen" olarak ikamet etme hakkı kazanır ve ikamet süresi toplamlarına dahil edilir.
- Kimlik ve İkamet: Vatansız kişi kimlik belgesi, yasal ikamet sağlarken aynı zamanda yabancı kimlik numarası temin eder.
- Uzun Süreli İkamet: Türkiye’de uzun süreli ikamet izni talep etme hakkına sahiptirler.
- Sınır Dışı Edilmeme: Ciddi bir tehdit oluşturmadıkları sürece sınır dışı edilmezler.
- Karşılıklılık Kuralından Muafiyet: Devletlerarası karşılıklılık kuralından etkilenmezler.
- Çalışma İzni: Çalışma izni alarak yasal çalışma hakkına sahip olabilirler.
Vatansız Kişi Statüsünün Sona Ermesi
- Başka Vatandaşlık Kazanımı: Vatansız kişinin başka bir devletin vatandaşlığını kazanması, Türkiye’deki vatansızlık statüsünü sona erdirir.
- Gerçek Dışı Bilgi ve Kamu Güvenliği: Müracaatta sahte bilgi veya belge sunulması ya da kamu düzeni ve güvenliği açısından ciddi tehdit oluşturan durumlarda, vatansız kişi kimlik belgesi iptal edilir.