Zorunlu Garanti Belgesi

Üretici ve ithalatçılar, tüketicilere yönelik ürettikleri veya ithal ettikleri, Yönetmeliğe ekli listede yer alan kullanılmamış mallar için Yönetmelik hükümlerine uygun olarak anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde garanti belgesi düzenlemek zorundadırlar. 

Garanti belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu ve bu sorumluluğun yerine getirildiğinin ispatı satıcıya aittir. 

Garanti belgesi kâğıt üzerinde yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı aracılığıyla verilebilir. Tüketicinin talep etmesi halinde kâğıt üzerinde yazılı olarak verilmesi zorunludur. 

Satılan mala ilişkin olarak düzenlenen faturalar garanti belgesi yerine geçmez.

Garanti süresi; malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari iki yıl veya Garanti Belgesi Yönetmeliği ekli listedeki ölçü birimi ile tespit edilen değer kadardır. 

Garanti süresinin başka bir ölçü birimi ile belirlenmiş olması halinde, malın üzerinde bu ölçü biriminin tespitine yönelik bir düzeneğin bulunması veya yapısının bu değerin tespitine uygun olması gerekir. Aksi halde garanti süresinin asgari iki yıl olduğu kabul edilir. 

Malın arızalanması durumunda, tamirde geçen süre garanti süresine eklenir.

Tüketicilere verilecek garanti belgesinde aşağıdaki bilgilerin yer alması zorunludur: 

• Üretici veya ithalatçı firmanın unvanı, adresi, telefonu ve diğer iletişim bilgileri ile yetkilisinin imzası ve kaşesi,
• Satıcının unvanı, adresi, telefonu ve diğer iletişim bilgileri ile yetkilisinin imzası ve kaşesi, 
• Fatura tarih ve sayısı, 
• Malın cinsi, markası, modeli ile varsa bandrol ve seri numarası, 
• Malın tüketiciye teslim tarihi ve yeri, 
• Garanti süresi,
• Azami tamir süresi, 
• Bütün parçaları dâhil olmak üzere malın tamamının garanti süresince garanti kapsamında olduğuna ilişkin bilgi, 
• Ayıplı mallarda tüketiciye sağlanan seçimlik haklara ilişkin bilgi, 
• Kullanım hatalarına ilişkin bilgi, 
• Tüketicilerin şikâyet ve itirazları konusundaki başvurularını tüketici mahkemelerine ve tüketici hakem heyetlerine yapabileceklerine ilişkin bilgi, 
• Varsa tüketiciye sağlanan diğer haklar. 
• Mesafeli olarak kurulan sözleşmelerde faturada yer alan bilgiler esas alınır.

Tüketicinin, seçimlik haklarından ücretsiz onarım hakkını seçmesi durumunda satıcı; işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep etmeksizin malın onarımını yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. 

Tüketici, ücretsiz onarım hakkını üretici veya ithalatçıya karşı da kullanabilir. Satıcı, üretici ve ithalatçı, tüketicinin bu hakkını kullanmasından müteselsilen sorumludur. 

Tüketicinin, ücretsiz onarım hakkını kullanması halinde malın; 

• Garanti süresi içinde tekrar arızalanması, 
• Tamiri için gereken azami sürenin aşılması, 
• Tamirinin mümkün olmadığının, yetkili servis istasyonu, satıcı, üretici veya ithalatçı tarafından bir raporla belirlenmesi durumlarında; tüketici malın bedel iadesini, ayıp oranında bedel indirimini veya imkân varsa malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini satıcıdan talep edebilir.Satıcı, tüketicinin talebini reddedemez. Bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. 

Malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. 

Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır. 

Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, satıcı, malın bedelinin tümünü veya bedelden yapılan indirim tutarını derhal tüketiciye iade etmek zorundadır. 

Tüketicinin, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını seçmesi durumunda satıcı, üretici veya ithalatçının, malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi talebinin kendilerine bildirilmesinden itibaren azami otuz iş günü içerisinde, bu talebi yerine getirmesi zorunludur.

Garanti uygulaması sırasında değiştirilen malın garanti süresi, satın alınan malın kalan garanti süresi ile sınırlıdır. Kanuni düzenleme bu şekilde olmasına rağmen doktrinde değiştirilen malın garanti süresinin asgari iki sene olarak yeniden başlayacağı düşüncesinde olan yazarlar vardır. Garanti Belgesi Yönetmeliği ise satın alınan malın kalan süresi ile sınırlı olacağı şeklinde hüküm altına almıştır. 

Tüketicinin malı tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alan hususlara aykırı olarak kullanmasından kaynaklanan arızalar garanti kapsamında olmayacaktır. 

Arızalarda kullanım hatasının bulunup bulunmadığının, yetkili servis istasyonları, yetkili servis istasyonunun mevcut olmaması halinde sırasıyla; malın satıcısı, ithalatçısı veya üreticisinden birisi tarafından mala ilişkin azami tamir süresi içerisinde düzenlenen raporla belirlenmesi ve bu raporun bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, rapor içeriğine Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemelerinde itiraz edebilir. 

Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 56.maddesi ile düzenlenmiş zorunlu garanti belgesi hakkında, belgenin düzenlenmesi, tüketiciye sağladığı haklar ve kapsam dışı kalması konularında kaleme almıştır.