Yargılamanın Yenilenmesi Kanun Yolu

Yargılamanın yenilenmesi istemi hükmün infazını ertelemez. Ancak mahkeme, infazın geri bırakılmasına veya durdurulmasına karar verebilir. 

Yargılamanın Yenilenmesine Engel Olmayan Hâller 

Hükmün infaz edilmiş olması veya hükümlünün ölümü, yargılamanın yenilenmesi istemine engel olmaz. 

Ölenin eşi, üstsoyu, altsoyu, kardeşleri yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunabilirler. Bu kişilerin yokluğu hâlinde, Adalet Bakanı da yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunabilir. 

Yargılamanın Yenilenmesinin Kabul Edilmeyeceği Hâl 

Kanunun aynı maddesinde yer almış sınır içinde olmak üzere cezanın değiştirilmesi amacıyla yargılamanın yenilenmesi kabul edilemez. 

Hatanın giderilebilmesini sağlayacak başka bir yol varsa, yargılamanın yenilenmesi yoluna gidilemez. 

Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir. 

Yargıtay’ın doğrudan hüküm kurduğu hâllerde de hükmü vermiş olan mahkemeye başvurulur. 

Yargılamanın yenilenmesi isteminin kabule değer olup olmadığına dair olan karar, duruşma yapılmaksızın verilir.Yargılamanın yenilenmesi istemi,

• Kanunda belirlenen şekilde yapılmamış,
• Yargılamanın yenilenmesini gerektirecek yasal hiçbir neden gösterilmemiş veya bunu doğrulayacak deliller açıklanmamış ise, bu istem kabule değer görülmeyerek reddedilir. 

Yargılamanın yenilenmesi istemi kabul edilirse bir diyeceği varsa yedi gün içinde bildirmek üzere Cumhuriyet savcısı ve ilgili tarafa tebliğ olunur. 

Yargılamanın yenilenmesi talebinin reddi veya kabulüne dair verilen kararlara itiraz edilebilir. 

Delillerin Toplanması 

Mahkeme, yargılamanın yenilenmesi istemini yerinde bulursa delillerin toplanması için bir naip hâkimi veya istinabe olunan mahkemeyi görevlendirebileceği gibi; kendisi de bu hususları yerine getirebilir. 

Delillerin mahkemece veya naip hâkim tarafından veya istinabe suretiyle toplanması sırasında, soruşturmaya ilişkin hükümler uygulanır. 

Delillerin toplanması bittikten sonra Cumhuriyet savcısı ve hakkında hüküm kurulmuş olan kişiden yedi günlük süre içinde görüş ve düşüncelerini bildirmeleri istenir. 

Yenileme İsteminin Esassız Olmasından Dolayı Reddi, Aksi Takdirde Kabulü 

Yargılamanın yenilenmesi isteminde ileri sürülen iddialar,

• Yeterli derecede doğrulanmaz,
• Duruşmada kullanılan sahte olduğu anlaşılan bir belgenin hükme bir etkisi olmadığı anlaşılırsa,
• Yemin verilerek dinlenmiş olan bir tanık veya bilirkişinin hükümlü aleyhine kasıt veya ihmal ile gerçek dışı tanıklıkta bulunduğu veya oy verdiği fakat bu durumun hükme bir etkisinin olmadığı anlaşılırsa,
• Sanık aleyhine yargılamanın yenilenmesi talebinde duruşmada kullanılan sahte olduğu anlaşılan bir belgenin hükme bir etkisi olmadığı anlaşılırsa, yargılamanın yenilenmesi istemi esassız olması nedeniyle duruşma yapılmaksızın reddedilir.Aksi hâlde mahkeme, yargılamanın yenilenmesine ve duruşmanın açılmasına karar verir.

Yenileme isteminin esassız olmasından dolayı reddi ya da aksi takdirde kabulüne ilişkin verilen kararlara karşı itiraz yoluna gidilebilir. 

Hükümlü ölmüşse mahkeme yeniden duruşma yapmaksızın gerekli delilleri topladıktan sonra hükümlünün beraatine veya yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine karar verir. 

Diğer hâllerde de mahkeme, bu hususta yeterli delil varsa Cumhuriyet savcısının uygun görüşünü aldıktan sonra duruşma yapmaksızın hükümlünün derhâl beraatine karar verir. 

Mahkeme beraat kararı ile beraber önceki hükmün ortadan kaldırılmasını da karar altına alır.Yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunan kimse isterse, gideri Devlet Hazinesine ait olmak üzere önceki hükmün iptaline ilişkin karar Resmî Gazete ile ilân olunacağı gibi mahkemenin takdirine göre diğer gazetelerle de ilân edilebilir. 

Yeniden Duruşma Sonucunda Verilecek Hüküm 

Yeniden yapılacak duruşma sonucunda mahkeme, önceki hükmü onaylar veya hükmün iptali ile dava hakkında yeniden hüküm verir. 

Yargılamanın yenilenmesi istemi hükümlünün lehine olarak yapılmışsa, yeniden verilecek hüküm önceki hükümle belirlenmiş olan cezadan daha ağır bir cezayı içeremez. 

Yargılamanın yenilenmesi sonucunda beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının verilmesi halinde, önceki mahkûmiyet kararının tamamen veya kısmen infaz edilmesi dolayısıyla kişinin uğradığı maddî ve manevî zararlar tazmin edilir. 

Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, Ceza Muhakemesi Kanununda olağanüstü kanun yolları arasında düzenlenmiş olan yargılamanın yenilenmesi kanun yoluna başvurma şartlar, hükümlü veya sanığın lehine veya aleyhine başvurma, delillerin değerlendirilmesi ve verilecek kararlara ilişkin olarak kaleme almıştır.