Tüzel Kişilerin Soruşturma ve Kovuşturmada Temsili

Ceza Muhakemesi Kanununun 249.maddesinde düzenlenmiştir. 

Bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada tüzel kişinin organ veya temsilcisi, katılan veya savunma makamı yanında yer alan sıfatıyla duruşmaya kabul edilir. Bu durumda, tüzel kişinin organ veya temsilcisi bu Ceza Muhakemesi Kanununun katılana veya sanığa sağladığı haklardan yararlanır. 

Suçtan zarar gören gerçek ve tüzel kişiler ile malen sorumlu olanlar, ilk derece mahkemesindeki kovuşturma evresinin her aşamasında hüküm verilinceye kadar şikâyetçi olduklarını bildirerek kamu davasına katılabilirler. 

Mağdur veya suçtan zarar gören davaya katıldığında, cinsel saldırı suçu ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda, baro tarafından kendisine avukat görevlendirilmesini isteyebilir. 

Katılan, Cumhuriyet savcısına bağlı olmaksızın kanun yollarına başvurabilir. 

Katılmadan önce verilmiş olan kararlar katılana tebliğ edilmez. 

Tüzel kişinin organ ya da temsilcisi, savunma makamı yanında duruşmaya kabul edilmişse bu durumda Ceza Muhakemesi Kanununda sanıklara tanınmış haklardan yararlanabilecektir.

• İsnat edilen suç hakkında bilgilendirilme hakkı,
• Susma hakkı,
• Müdafii seçme hakkı,
• Yakınlarına haber verme hakkı,
• Lehine olan delillerin toplanmasını isteme hakkı,
• Sanık müdafiinin kovuşturma dosyasını inceleme hakkı,
• Sanığın müdafii ile görüşme hakkı,
• Müdafii seçme ve müdafii ile görüşme hakkı,
• Duruşmaların aleni yapılması ve sanık eşi ve yakınlarının duruşmaları takip hakkı,

Bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada sanığın aynı zamanda tüzel kişinin organ veya temsilcisi sıfatını taşıması hâlinde tüzel kişinin organ veya temsilcisi, katılan veya savunma makamı yanında yer alan sıfatıyla duruşmaya kabulü artık mümkün olmaz. 

Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, ceza muhakemesi hukukunda tüzel kişilerin soruşturma ve kovuşturma aşamalarında temsili ve sahip olduğu haklara ilişkin olarak Ceza Muhakemesi Kanunun hükümleri uyarınca kaleme almıştır.