Güncellenme Tarihi: 08 Kasım 2024
Kanun Yararına Bozma Kanun Yolu
Ceza Muhakemesi Kanununun 309 ve 310. maddelerinde düzenlenmiştir.
Kanun Yararına Bozma Başvuru Süreci
Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz yoluna başvurmadan kesinleşen bir karar veya hükümde hukuka aykırılık olduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, bu kararın Yargıtay tarafından bozulması talebiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak başvurabilir. Başka bir kanun yoluna başvurulma imkanı varsa, kanun yararına bozma yoluna başvurulamaz. Bu başvurunun yapılması için herhangi bir süre şartı bulunmamaktadır.
Başsavcı, Adalet Bakanlığı tarafından iletilen nedenleri inceleyip karar veya hükmün bozulması istemini Yargıtay’ın ilgili ceza dairesine iletir. Eğer daire bu gerekçeleri yerinde bulursa, kararı kanun yararına bozabilir. Bu itiraz hükmün infazını durdurmaz.
Kanun Yararına Bozma Nedenleri
Kanun yararına bozma nedenleri, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 223. maddesinde tanımlanan ve davanın esasını çözmeyen kararlara dayandırılabilir. Bu nedenler şunlardır:
- Davanın esasını çözmeyen bir karara dayalı bozmalarda, hâkim veya mahkeme, gerekli incelemeyi yaparak yeni bir karar verir.
- Mahkûmiyete ilişkin hükümde usul hatası veya savunma hakkını kısıtlama durumu varsa, yeniden yargılama yapılır ve bu yeni hüküm önceki cezadan daha ağır olamaz.
- Mahkûmiyet dışındaki hükümlere dayalı bozma kararları, aleyhte sonuç doğurmaz ve yeniden yargılama yapılmasına gerek duyulmaz.
- Eğer hükümlünün cezasının kaldırılması veya hafifletilmesi gerekiyorsa, Yargıtay ceza dairesi doğrudan bu kararı verebilir.
Kanun yararına bozma neticesinde verilen kararlara karşı direnme kararı verilemez.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Kanun Yararına Başvurusu
Eğer bir hüküm, cezanın kaldırılmasını veya hafifletilmesini gerektiriyorsa, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı kanun yararına bozmaya resen başvurabilir. Ancak, Adalet Bakanlığı bu başvuruyu yapmışsa, Başsavcı aynı konuda resen başvuru yapamaz.
Kanun yararına bozma, hukuki denetim ve adaletin sağlanması açısından önemli bir kanun yoludur.
Bu makale Avukat Hüseyin Bayar tarafından yazılmış olup Bayar Hukuk Bürosu’na aittir. İzinsiz kopyalanamaz veya kullanılamaz.