Güncellenme Tarihi: 16 Kasım 2024

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamında, senedin metninden veya şeklinden hamili kim ise o kişinin hak sahibi sayılacağı anlaşılan her kıymetli evrak, hamiline yazılı senet olarak tanımlanır. Bu senetler, üzerinde hamilin adının yazmadığı ve hamili olan kişinin hak sahibi olduğu senetlerdir.

Tamamen ödenmemiş paylar için hamiline yazılı pay senetleri çıkarılamaz. Bu kurala aykırı olarak çıkarılan senetler geçersiz sayılır ve bu durumda iyiniyetli kişilerin tazminat hakkı saklıdır. Tazminat talepleri, anonim ortaklık, yönetim kurulu üyeleri veya yöneticilere, kanundan veya esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerin ihlali durumunda yöneltilebilir.

Esas sözleşmede aksi belirtilmedikçe, pay türü esas sözleşmenin değiştirilmesi yoluyla dönüştürülebilir. Nama yazılı pay senetlerinin hamiline yazılı pay senetlerine dönüştürülebilmesi için, payların bedellerinin tamamen ödenmiş olması şarttır.

Tamamen ödenmiş hamiline yazılı paylar için, yönetim kurulu üç ay içinde senetleri bastırıp pay sahiplerine dağıtmakla yükümlüdür. Yönetim kurulu kararı, tescil edilip ilan edilerek şirketin internet sitesinde yayımlanır. Hamiline yazılı pay sahipleri ve paylara ilişkin bilgiler, senetler dağıtılmadan önce Merkezi Kayıt Kuruluşu'na (MKK) bildirilir.

Hamiline yazılı payların devri, ancak zilyetliğin geçirilmesi ve devralanın MKK’ya bildirimde bulunmasıyla hüküm ifade eder. MKK’ya bildirim yapılmadığı takdirde, hamiline yazılı pay sahibi, bildirimi tamamlanana kadar paya bağlı haklarını kullanamaz.

Hamiline yazılı pay senetlerine bağlı hakların şirket ve üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesinde MKK’ya yapılan bildirim tarihi esas alınır. MKK’nın tuttuğu kayıtlar, ilgili kanunlar uyarınca yetkili mercilerle paylaşılabilir.

Hamiline yazılı senetlerin rehni için senetlerin rehin alacaklısına teslim edilmesi yeterlidir. Ancak, rehinli pay senetleri genel kurulda pay sahibi tarafından temsil edilir. Faiz veya kar payı gibi dönemsel gelir getiren alacaklar rehnedilmişse, aksi kararlaştırılmadıkça yalnız vadeleri henüz gelmemiş olanlar rehnin kapsamına girer.

İntifa hakkı tesisi için, senedin zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesi gerekir. Bu durumda, oy hakkını kullanma yetkisi intifa hakkı sahibine aittir.

Bayar Hukuk Bürosu kurucusu Avukat Hüseyin BAYAR, anonim ortaklıklarda hamiline pay ve hamiline yazılı pay senetlerinin devri, rehni ve intifa hakkının kurulması ile ilgili 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerini kapsamlı bir şekilde değerlendirmiştir.

Yasal Uyarı: Bu makale Avukat Hüseyin Bayar tarafından yazılmış olup Bayar Hukuk Bürosu'na aittir. İzinsiz kullanımı veya kopyalanması yasaktır.