Garanti sözleşmeleri, satıcının tüketiciye sattığı mal veya hizmetin belirli bir süre boyunca ayıplı olmadığını ve bu süre zarfında herhangi bir sorun çıkması durumunda sorumluluğu üstlendiğini belirten yasal bir taahhüttür. Tüketici, garanti süresi boyunca malın ayıplı çıkması durumunda, tamir, yenisiyle değiştirme, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi gibi haklara sahiptir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, garanti sözleşmelerine ilişkin bazı temel hükümler içerir:
- Madde 56: Garanti süresi, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren başlar ve en az iki yıl olmalıdır. Bu süre, malın tüm parçaları için geçerlidir. Satıcı, tüketiciye garanti belgesini mal ile birlikte vermek zorundadır.
- Madde 57: Garanti süresi içinde meydana gelen ayıpların giderilmesi, tüketicinin seçimlik haklarından hangisini kullanmak istediğine bağlıdır. Tüketici, malın tamiri, yenisiyle değiştirilmesi, bedel iadesi veya ayıp oranında bedel indirimi taleplerinde bulunabilir.
Garanti sözleşmeleri ile ilgili daha spesifik düzenlemeler ise Garanti Belgesi Yönetmeliği'nde yer alır. Bu yönetmelik, garanti belgesinin düzenlenmesi, içeriği ve tüketiciye sunulma koşullarını belirler:
- Madde 4: Satıcı veya ithalatçı, garanti belgesini düzenlemek ve mal ile birlikte tüketiciye teslim etmekle yükümlüdür. Garanti belgesinde, malın cinsi, markası, modeli, seri numarası, garanti süresi ve satış tarihi gibi bilgiler yer almalıdır.
- Madde 6: Garanti belgesi, malın kullanım kılavuzuyla birlikte verilmelidir. Tüketici, malın kullanım kılavuzunda belirtilen şartlara uygun olarak kullandığı takdirde, garanti süresi içinde meydana gelen arızalardan dolayı herhangi bir ücret ödemeksizin tamir hakkına sahiptir.
Tüketici, garanti süresi içinde malda meydana gelen bir ayıp durumunda çeşitli haklara sahiptir. Bu haklar arasında:
- Ücretsiz Tamir: Malın tamiri, tüketicinin en çok tercih ettiği seçeneklerden biridir. Tamir süresi azami 20 iş günüdür.
- Yenisiyle Değiştirme: Tüketici, malın ayıplı olması durumunda, malın yenisiyle değiştirilmesini talep edebilir.
- Bedel İadesi: Tüketici, ayıplı malın bedelinin iadesini talep edebilir.
- Bedel İndirimi: Tüketici, ayıp oranında bedel indirimi talebinde bulunabilir.
Garanti sözleşmeleri, tüketicilerin satın aldıkları mal veya hizmetler karşısında hukuki güvencelerini sağlayan önemli bir mekanizmadır. Tüketicilerin, haklarını tam olarak kullanabilmeleri için Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Garanti Belgesi Yönetmeliği'nde belirtilen hükümlere dikkat etmeleri gerekir. Bu tür hukuki düzenlemeler, tüketicilerin korunmasını sağlarken, aynı zamanda satıcıların da yükümlülüklerini yerine getirmesini zorunlu kılar.