Resmi belgede sahtecilik suçu, bir kamu görevlisinin görevi gereği düzenlemesi gereken resmi belgede sahtecilik yapması veya bir kimsenin gerçek bir resmi belgeyi tahrif ederek kullanması durumunda işlenen bir suçtur. Türk Ceza Kanunu’nun 204. maddesinde düzenlenmiştir.
Resmi belgede sahtecilik suçunun unsurları şunlardır:
Resmi belgede sahtecilik suçunun cezaları:
Ağırlaştırıcı sebepler şunlardır:
Hafifletici sebepler arasında failin pişmanlık göstermesi veya belgede yapılan sahteciliğin kamu düzenini ciddi şekilde bozmaması sayılabilir. Ayrıca, failin suçtan sonra belgede yapılan sahteciliği düzeltmesi cezada indirim yapılmasına yol açabilir.
Resmi belgede sahtecilik suçunda verilen cezalar, Ceza İnfaz Kanunu hükümlerine göre infaz edilir. Belirli koşullar altında failin denetimli serbestlik veya şartlı tahliye gibi imkanlardan yararlanması mümkündür.
Resmi belgede sahtecilik suçu şikayete tabi değildir. Kamu davası, mağdurun şikayetçi olmasına gerek olmadan açılır.
Suçun ağırlığına ve failin sabıka durumuna bağlı olarak, HAGB kararı verilebilir. Ancak belgede yapılan sahteciliğin ticareti veya kamu düzenini ciddi şekilde bozması halinde HAGB kararı verilmez.
Resmi belgede sahtecilik suçu için zaman aşımı süresi 15 yıldır.
Fail, daha önce resmi belgede sahtecilik suçu işlemişse ve tekrar aynı suçu işlerse, ceza tekerrür hükümleri gereği artırılır.
Fail, sahtecilik yaptığını yetkili makamlara bildirir ve suçtan önce veya sonra belgede yapılan sahteciliği düzeltirse, etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilir ve ceza indirimi yapılabilir.
Suçtan zarar gören kişiler, sahtecilik nedeniyle maddi veya manevi zararlarını talep etmek amacıyla tazminat davası açabilirler.
Bir kişi, bir kamu kurumuna sahte kimlik belgesi düzenleyip bu belgeyi kullanarak başvuru yaparsa, bu eylem resmi belgede sahtecilik suçu kapsamına girer ve fail 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Eğer bu eylem kamu düzenini bozmaya yönelikse, ceza artırılabilir.
Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin bir kararında, bir kamu görevlisinin resmi belgeyi yetkisi dahilinde düzenleyip belgeyi sahte bilgilerle doldurması, resmi belgede sahtecilik suçu olarak değerlendirilmiş ve failin cezası ağırlaştırılmıştır.
Resmi belgede sahtecilik suçuyla karşı karşıya kalan kişiler, delilleri koruyarak derhal yetkililere başvurmalıdır. Belgede yapılan sahteciliğin ispatı için özellikle belgenin geçerliliği, belgenin düzenlenme süreci ve yetkili makamlar nezdinde tespiti önemlidir.
Resmi belgede sahtecilik, toplumsal güveni zedeler ve özellikle ticaret ve kamu hizmetleri gibi alanlarda büyük zararlara yol açar. Toplumda güven duygusunun azalmasına neden olan bu suçlar, devletin ve kurumların güvenilirliğine de zarar verir.