Av.Hüseyin Bayar 11.10.2024

Hileli İflas Suçu (TCK 161)

Hileli iflas suçu, borçlunun, borçlarını ödememek amacıyla malvarlığını hileli bir şekilde azaltarak veya yok ederek iflasına sebep olması ile işlenir. Türk Ceza Kanunu’nun 161. maddesinde düzenlenmiştir ve hem alacaklıları hem de ticari hayatı koruma amacı taşır.

Hileli İflas Suçunun Cezaları

Cezalar (Ne Kadar?)

3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası.
Suç, alacaklıların zarara uğratılması veya malvarlığının saklanması gibi ağırlaştırıcı unsurlar içeriyorsa ceza artırılabilir.

Bu suç, ticaret dünyasında güven ortamını zedeleyen ciddi bir ihlal olarak kabul edilir.

Ağırlaştırıcı ve Hafifletici Sebepler

Ağırlaştırıcı Sebepler (TCK 161)

Hileli iflas suçunu ağırlaştıran durumlar şunlardır:

Malvarlığını bilerek eksiltmek veya yok etmek,
Belge sahteciliği ile iflas başvurusunda bulunmak,
Birden fazla alacaklıyı dolandırmaya yönelik hareketler.

Hafifletici Sebepler

Suçun hafifletici sebepleri arasında, borçlunun pişmanlık göstermesi ve alacaklıların zararını karşılaması yer alabilir. Bu durumda ceza indirimi uygulanabilir.

Hileli İflas Suçunda Ceza İnfazı

Ceza İnfaz Kanunu'na Göre Cezanın Uygulanması

Hileli iflas suçunda verilen cezalar, Ceza İnfaz Kanunu’na göre infaz edilir. Hapis cezası, suçun ağırlığı nedeniyle adli para cezasına çevrilemez. Ancak, belirli durumlarda denetimli serbestlik uygulamaları gündeme gelebilir.

Şikayete Tabi mi?

Hileli iflas suçu şikayete tabi değildir. Savcılık, durumu öğrendiğinde resen soruşturma başlatır.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Kapsamında mı?

Hileli iflas suçu, genel itibariyle HAGB kapsamına girmez. Ancak belirli hafifletici unsurlar altında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.

Zaman Aşımı Süresi

Hileli iflas suçu için zaman aşımı süresi 15 yıldır.

Tekerrür

Fail daha önce hileli iflas suçunu işlemiş ve tekrar aynı suçu işlemişse, ceza tekerrür hükümleri gereği artırılır.

Etkin Pişmanlık Hükümleri

Fail, pişmanlık gösterip alacaklıların zararını karşılamaya çalışırsa, etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilir ve cezasında indirim sağlanabilir.

Tazminat ve Hukuki Sonuçlar

Hileli iflas suçu mağdurları, failden manevi ve maddi tazminat talep edebilirler.

Hukuki Tavsiyeler

Mağdurlar, hileli iflas durumunda alacaklarını koruma altına almak için derhal dava açmalı ve delil toplamalıdır.

Fail, zararın tazmini ve etkin pişmanlık hükümleri doğrultusunda daha hafif bir ceza alma imkânına sahip olabilir.

Örnek Olaylar ve Kararlar

Somut Örnek

Bir şirket sahibinin, borçlarını ödememek için malvarlığını gizleyip, ticari defterlerinde sahtecilik yaparak iflas başvurusu yapması hileli iflas suçu kapsamına girer. Fail, 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile yargılanır.

Yargıtay Kararı

Yargıtay 11. Ceza Dairesi, bir olayda borçlunun, alacaklılarını dolandırmak amacıyla malvarlığını bilerek eksilttiği ve ticari defterlerde sahtecilik yaptığı gerekçesiyle en üst sınırdan ceza verilmesine karar vermiştir.

Suçun Toplumsal ve Psikolojik Etkileri

Hileli iflas suçu, ticari hayatın güvenliğini tehdit eden ve alacaklıların zarar görmesine neden olan bir suçtur. Toplumda güven zedelenmesine ve ticari hayatın sekteye uğramasına yol açar.